Bettelheim B. Cudowne i pozyteczne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Od tego czasu dziewczynkanieraz s�dzi�a, �e Marsjanin, aby j� prze�ladowa� - czego nigdy nie uczyni�abyprawdziwa matka - znów uprowadzi� matk� i zaj�� jej miejsce.115Dziewczynka ucieka�a si� do tego rodzaju fantazjowania mniej wi�cej przez dwalata, a� nabra�a odwagi (mia�a wówczas siedem lat), aby zastawi� na Marsjaninapu�apk�.Kiedy Marsjanin znowu zaj�� miejsce matki, aby dziewczynk� wniegodziwy sposób dr�czy�, zada�a mu ona przemy�lne pytanie dotycz�ce tego, cozdarzy�o si� mi�dzy ni� a rzeczywist� matk�.Ku jej zdumieniu, Marsjaninwszystko to wiedzia�, co potwierdzi�o zrazu jej mniemanie, �e jest bardzoprzebieg�y.Ale po dalszych dwu lub trzech eksperymentach tego rodzajudziewczynka zacz�a mie� w�tpliwo�ci; aby wi�c wybada�, czy zdarzenia, jakiezasz�y mi�dzy ni� a Marsjaninem, s� mo�e znane tak�e matce, zacz�a jej zadawa�znowu odpowiednie pytania.Gdy sta�o si� jasne, �e matka wszystko wiedzia�a,nasta� koniec fantazji o Marsjaninie.W okresie kiedy dziewczynka, aby mie� poczucie bezpiecze�stwa, potrzebowa�awyobra�enia, �e matka jest sam� dobroci�, nigdy jej nie odrzuca ani nie gniewasi� na ni� - przekszta�ci�a ona obraz rzeczywisto�ci, tak aby móc sobie samejzapewni� to, co by�o jej nieodzowne.Gdy podros�a i poczu�a si� bardziejbezpieczna, wówczas gniewu matki i jej surowych uwag krytycznych nie odczuwa�aju� jako tak wielkiego zagro�enia.Poniewa� by�a lepiej zintegrowanawewn�trznie, mog�a uwolni� si� od zapewniaj�cej bezpiecze�stwo fantazji oMarsjaninie i po sprawdzeniu, jaka jest realno�� tego wyobra�enia, scali�podwójny obraz matki.Nie ma takiego dziecka, które nie odczuwa�oby czasem potrzeby rozszczepieniaobrazu matki czy ojca na dwa aspekty - �yczliwy i gro�ny, po to, aby siebieochroni�.Wi�kszo�� dzieci nie potrafi tylko czyni� tego tak inteligentnie i zrozmys�em, jak wspomniana dziewczynka.Dzieci zazwyczaj nie umiej� samewynale�� sposobu poradzenia sobie z impasem wewn�trznym, gdy matka znienackaprzemienia si� w "podobnego jak dwie krople wody oszusta".Dzi�ki ba�niom, wktórych pojawiaj� si� nagle dobre wró�ki, aby pomóc dziecku w znalezieniuszcz�cia na przekór "oszustowi" czy "macosze", dziecko mo�e lepiej broni� si�przed poczuciem zagro�enia ze strony "oszusta".Ba�� zapewnia, �e gdzie� wukryciu116czuwa nad losem dziecka dobra wró�ka-matka chrzestna, gotowa u�y� swej mocy wkrytycznej chwili.W ba�ni opowiada si� dziecku, �e "mimo i� s� czarownice, nienale�y zapomina�, �e istniej� równie� dobre wró�ki, których moc jest wi�ksza".Ukazuje ona tak�e, i� krwio�erczego olbrzyma zawsze mo�e przechytrzy� ma�yprzemy�lny cz�owieczek - kto�, kto jest podobnie s�aby jak dziecko.By� mo�edziewczynka nabra�a odwagi, aby stawi� czo�o Marsjaninowi, kiedy przeczyta�aopowie�� o dziecku, które przemy�lnie przechytrzy�o jakiego� niegodziwegostwora.Na powszechno�� tego rodzaju fantazji wskazuje zjawisko nazywane wpsychoanalizie "romansem rodzinnym" dorastaj�cego dziecka.26 S� to fantazje czymarzenia na jawie, z których wyobra�niowego charakteru normalne dziecko pocz�ci zdaje sobie spraw�; zarazem jednak cz�ciowo w nie wierzy.Kr�� onewokó� wyobra�enia, �e rodzice nie s� prawdziwymi rodzicami, �e jest si�dzieckiem jakiej� znacznej osobisto�ci, i �e z powodu zbiegu niepomy�lnychwypadków musi si� �y� z osobami, które udaj� prawdziwych rodziców.Takiemarzenia na jawie pojawiaj� si� w ró�nych odmianach; cz�sto tylko jedno zrodziców ma nie by� rodzicem prawdziwym - co odpowiada sytuacjom przedstawianymw ba�niach, kiedy jedno z rodziców jest macoch� lub ojczymem.Dziecko marzy zut�sknieniem, �e pewnego dnia pojawi si� prawdziwy ojciec czy prawdziwa matka,przypadkiem lub dzi�ki umy�lnym staraniom, i �e wówczas odzyska ono sweuprzywilejowane miejsce i �y� b�dzie odt�d szcz�liwie.Fantazje takie stanowi� du�� pomoc dla dziecka.Pozwalaj� mu prze�ywa�rzeczywisty gniew, skierowany jednak ku osobie Marsjanina-uzurpatora czy ku"fa�szywemu rodzicowi", a wi�c w taki sposób, �e dziecko nie czuje si� z tegopowodu winne.Fantazje te zaczynaj� pojawia� si� z regu�y wówczas, gdy poczuciewiny stanowi ju� sk�adnik dzieci�cej osobowo�ci i gdy gniew, jakiego dzieckodoznaje wobec rodziców, albo, co gorsza, uczucie lekcewa�enia wobec nich,wywo�uje poczucie winy nie do zniesienia.Tote� typowe dla ba�ni rozszczepieniepostaci macierzy�skiej na117^dobr� matk� (zwykle zmar��) i z�� macoch� jest dziecku bardzo pomocne.Pozwalaono nie tylko zachowa� wewn�trzny obraz matki b�d�cej sam� dobroci� - wówczasgdy rzeczywista matka okazuje si� inna, lecz tak�e �ywi� gniew wobec "macochy",nie nara�aj�c na szwank �yczliwo�ci ze strony prawdziwej matki - skoro uznanaona zosta�a za osob�, która z "macoch�" nie ma nic wspólnego.Ba�� tedy poddajedziecku, w jaki sposób mo�e dawa� sobie rad� ze sprzecznymi uczuciami, którymiw przeciwnym razie zosta�oby przyt�oczone, poniewa� w tej fazie �ycia jegozdolno�� do godzenia sprzecznych uczu� ledwo zaczyna si� rozwija�.Fantazja ozlej macosze nie tylko chroni obraz dobrej matki; nie dopuszcza tak�e dopoczucia winy wzgl�dem niej z racji gniewnych my�li i gniewnych �ycze�.A takiepoczucie winy wywo�a�oby bardzo powa�ne, niepomy�lne zak�ócenia w stosunkachdziecka z matk� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

do ÂściÂągnięcia > pdf > download > pobieranie > ebook

Menu

Podobne