[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kariera a moralnoœæ - rozwa¿ania w odniesieniu nie tylko do "Granicy".(WeŸ poduwagê s¹dy Na³kowskiej, innych pisarzy i swoje).Kariera a moralnoœæ - temat ten by³ ju¿ poruszany przez wielu twórców.Pocz¹wszy od czasów najdawniejszych, a koñcz¹c na wspó³czesnych zagadnienie tofascynowa³o artystów, czego wyrazem s¹ liczne utwory podejmuj¹ce ten temat: XXLECIE MIÊDZYWOJENNE: - Zofia Na³kowska "Granica" - bohater powieœci ZenonZiembiewicz wybra³ w ¿yciu drogê kariery.Po edukacji w szkole œredniej wmiasteczku, (gdzie by³ dobry w przedmiotach œcis³ych), wyje¿d¿a do Pary¿a, bystudiowaæ tam nauki spo³eczno-polityczne.Wiedzia³, ¿e aby siê wybiæ musipodj¹æ studia, gdy¿ inaczej nie bêdzie mi¹³ na to szansy i na zawsze bêdzieskazany na ma³o znacz¹ce stanowisko.Po przerwaniu studiów z powodu brakupieniêdzy, godzi siê z sugesti¹ matki i po¿ycza pieni¹dze na dokoñczenieedukacji od Czechliñskiego, co by³o dla niezale¿nego, wolnego Zenona trudnymwyborem.W zamian ma on pisaæ do "Niwy", gazety Czechliñskiego, artyku³y natemat sytuacji miêdzynarodowej.Po pewnym czasie bohater zauwa¿a, ¿e pisze to,czego oczekuje Czechliñski, a jako czytelnik w³asnych artyku³Ã³w odnosiwra¿enie, ¿e brzmi¹ one tak, jakby on tego nie napisa³.Pisz¹c Zenon znieczula³siê moralnie, nie by³ sob¹.Czytaj¹c w³asne artyku³y bohater zastanawia siêjeszcze nad w³asnymi zasadami, czego nie robi ju¿ jednak po objêciu redakcji"Niwy": drukuje mierne literacko i bez wymowy artyku³y Tczewskiego - wielkiegoziemianina, który posiada wp³ywy i pieni¹dze.Wraz z obni¿aniem siê wartoœcimetaforycznej pisma zmienia siê tak¿e styl ¿ycia bohatera, który coraz bardziejwtapia siê w œrodowisko, które w m³odoœci tak ¿arliwie krytykowa³.Zenon pniesiê po szczeblach kariery kosztem w³asnej moralnoœci.Wkrótce zostajeprezydentem miasta, lecz ju¿ ani trochê nie przypomina m³odzieñca, który kiedyœmarzy³ o karierze.Bohater stan¹³ po stronie z³a, którego za m³odu nietolerowa³, przekroczy³ granicê odpowiedzialnoœci moralnej i wytrzyma³oœcipsychicznej.Walka o wy¿sz¹ pozycjê spo³eczn¹ zmieni³a go wewnêtrznie nie dopoznania.Wraz z gruntuj¹c¹ siê decyzj¹ o dalszej karierze granicaodpowiedzialnoœci moralnej zaciera³a siê (bohater znieczula³ siê na idea³y).-Tadeusz Mostowicz-Do³êga "Kariera Nikodema Dyzmy" - zawrotna kariera cwaniaczkaz nizin jest wielk¹ satyr¹ wyœmiewaj¹c¹ stosunki panuj¹ce wœród elityrz¹dz¹cej, ciemne powi¹zania jej cz³onków, oraz styl ¿ycia polskiejarystokracji.(Moralnoœæ bohatera pozostawiam do indywidualnej oceny).M£ODAPOLSKA: - Stefan ¯eromski "Ludzie bezdomni" - doktor Judym jest postaci¹wyj¹tkow¹, nie wywodzi siê z arystokracji, lecz z biedoty i dzieciñstwo jegoup³ywa³o wœród nêdzy warszawskiej ulicy, jego awans spo³eczny wynik³przypadkiem, gdy¿ upodoba³a go sobie, zabra³a i wyedukowa³a ciotka.Pocz¹tkowopobiera nauki od wynajmuj¹cego pokój studenta, potem koñczy studia medyczne iwyje¿d¿a na praktykê do Pary¿a.Bohater, tak wykszta³cony bez trudu móg³byzrobiæ karierê lekarza, zapewniæ sobie dobry byt, przyjemne ¿ycie.Nie pozwalamu jednak na to jego moralnoœæ.Judym ¿yje jednak z piêtnem swojego pochodzenia- z poczuciem winy wobec w³asnego œrodowiska i z pragnieniem "sp³aty d³ugu",której mo¿e dokonaæ jako lekarz ubogich.St¹d te¿ jego ostateczna decyzja mawymiar spo³eczny - Judym poœwiêci swoje ¿ycie i szczêœcie, by oddaæ wiedzê,m³odoœæ i si³ê biednym i pokrzywdzonym warstwom spo³eczeñstwa.Doktor Judympotrafi³ zrezygnowaæ z kariery na rzecz wy¿szych celów, oprzeæ siê pokusiedostatniej egzystencji.Jego wzorowa moralnoœæ zas³uguje na podziw inaœladowanie.Jak bardzo ró¿ni siê doktor Judym od Zenona Ziembiewicza z"Granicy".OŒWIECENIE: - Ignacy Krasicki bajka "Dwa psy" - bohaterami s¹ dwapsy: pierwszy "kundel", który ma ciê¿ko pracowaæ; drugi, który obrazujeuleg³ego szlachcica, podlizuj¹cego i przypodobuj¹cego siê magnatom, oddaj¹cegosiê do ich dyspozycji, uleg³ego karierowicza, który dla swojej kariery zrobiwszystko, nawet za cenê moralnoœci.Taki cz³owiek zatraci³ w³asn¹ osobowoœæ imoralnoœæ, a ich miejsce zajê³a pogoñ, wszelkimi sposobami, za karier¹.RENESANS: - William Shakespeare "Makbet" - dramat przedstawia losy cz³owieka,który chc¹c zrealizowaæ swoje marzenia o w³adzy królewskiej, schodzi na drogêzbrodni.Przed przepowiedni¹ Makbet jest bohaterskim rycerzem, os³awionymswoimi czynami, który ma szacunek do w³adcy.Rycerz ma jednak ukryte ambicje,imponuje mu w³adza i presti¿, lecz skrupu³y moralne i brak zdecydowaniapowstrzymuj¹ go przed przyspieszeniem zrz¹dzenia losu.Nie chce nawet myœleæ otym, ¿e zostanie królem, gdy¿ by on móg³ nim zostaæ obecny w³adca musi zgin¹æ.W podjêciu decyzji o "przyspieszeniu kariery" "pomaga" bohaterowi Lady Makbet,która odwo³uje siê do mêskiej dumy mê¿a (jej tak¿e marzy siê byæ ¿on¹ w³adcy) -król zostaje zamordowany.Nastêpnie nastêpuje szereg zbrodni, które pogr¹¿aj¹Makbeta.Swym postêpowaniem rycerz doprowadzi³ siê do samozag³ady moralnej,jego œwiat leg³ w gruzach.Cena, jak¹ zap³aci³ bohater za szybk¹ karierê, by³astrata moralnoœci.Makbet i Lady Makbet ju¿ nigdy nie uwolnili siê od wyrzutówsumienia, które by³y tak silne, ¿e uniemo¿liwia³y im normaln¹ egzystencjê.Wczasach wspó³czesnych problem kariery i moralnoœci zas³uguje na szczególn¹uwagê.¯yjemy w czasach bezlitosnej konkurencji "wilczych" praw (wygrywanajsilniejszy, ten, który bêdzie umia³ siê przebiæ), œwiecie, w którym wieluludzi nie zawaha siê "wykroczyæ troszeczkê poza w³asn¹ moralnoœæ", rozmin¹æ siêz prawd¹, u¿yæ podstêpu lub oszustwa, by dostaæ wymarzon¹ posadê, ukochanestanowisko czy awans.Pogoñ za karier¹ charakteryzuje wiêkszoœæ obywatelidzisiejszego œwiata, a moralnoœæ ludzka jest ró¿na.Wœród uczciwych ludzi,którzy wytrwa³¹ i ciê¿k¹ prac¹ chc¹ siê wybiæ, zawsze znajdzie siê cz³owiek,który zapragnie szybkiej i ³atwej kariery
[ Pobierz całość w formacie PDF ]