Filozofia Richard Popkin Avrum Stroll

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wspó�czesne teksty etyczneBok, S., Sekrety, 1983.Carritt, E.F., Teorie moralne, 1928.Obrona antynaturalizmu.Donagan, A., Teoria moralno�ci, 1977.2Filozofia politycznaDefinicja filozofii politycznejTrudno jest sformu�owa� precyzyjn� definicj� filozofii poli�tycznej, poniewa�filozofia polityczna zdaje si� nie zawiera� specyficznego tylko dla siebieobszaru przedmiotowego.Do jej g�ównych zada� nale��: po cz�ci opisywanieminionych i wspó�czesnych instytucji spo�ecznych, w czym zdaje si� po�krywa� zbadaniami w zakresie ekonomii, nauk politycznych, antropologii, biologii isocjologii; po cz�ci za� na ocenie tych�e instytucji, w czym przypomina etyk�.Opisuje ona, na przyk�ad, istotne cechy ró�nych typów rz�dów (demokracj�,monarchi�, faszyzm itd.), zadaj�c zarazem takie dotycz�ce ich pytania, jak:Jakie jest ostateczne uzasadnienie dla istnienia jakiejkolwiek formy rz�dzenia?Odpowied� na nie zdaje si� w sposób najbardziej naturalny wyp�ywa� z teoriietycznej (np.utylitarysta móg�by odpowiedzie�: Aby zapewni� naj�wi�ksz� ilo��szcz�cia dla najwi�kszej liczby ludzi), dlatego te� filozofii politycznejzarzuca si� cz�sto to, �e jest jedynie etyk� stosowan�.Lecz je�li filozofia polityczna ma nawet bliskie zwi�zki z naukami spo�ecznymioraz z etyk�, to by�oby b��dem s�dzi�, �e nie posiada ona swej odr�bnej,w�asnej problematyki.Ma ona na przyk�ad do czynienia z kwestiami takimi, jak:Jakie s� (lub powinny by�) w�a�ciwe granice w�adzy rz�du nad cz�onkamispo�ecze�stwa? Czy mo�liwe jest posiadanie �cis�ej kontroli nad ekonomicznymidzia�aniami ludzi bez pozbawiania ich wolno�ci politycznej? Czy wybranymprzedstawicielom do cia� prawodaw�czych wolno g�osowa� zgodnie z w�asnymzdaniem, czy te� powinni jedynie wyra�a� opini� wi�kszo�ci swego elektoratu?94 Filozofia politycznaKwestie te dotycz� bez w�tpienia po cz�ci rozwa�a� moral�nych, nie wolnojednak zapomina�, �e nios� równie� w�asne swoiste problemy.Mo�emy te� scharakteryzowa� filozofi� polityczn� poprzez podzielenie jej � takjak etyki � na teorie klasyczne oraz wspó�czesne.Klasyczne teorie politycznemo�na z grubsza okre��li� jako takie, które daj� rady, jak osi�gn��spo�ecze�stwo idealne, natomiast teorie wspó�czesne koncentruj� si� pierwotniena tym, co nazywamy analiz� filozoficzn�, tzn.na rozja�nianiu znaczenia danejrady oraz poj��, którymi pos�ugujemy si� w dyskusjach politycznych.Teoriewspó�czesne zajmuj� si� takimi zagadnieniami, jak: Co si� rozumie przezokre�lenie �uniwersalne prawa cz�owieka"?, gdy pojawia si� ono w Karcie NarodówZjednoczonych; Jak wygl�da poprawna analiza po�j�cia �pa�stwo"? Kwestie terodz� pytania, które s� cz�sto bardzo subtelne, ale filozoficznych próbuporania si� z nimi nie wolno uwa�a� za czcz� sofistyk�.Winno si� raczej jetraktowa� jako rozpocz�cie rozja�niania problemów filozofii politycznej, dzi�kiczemu cele rad udzielanych przez teorie klasyczne mog� zosta� lepiej zrozumianei przez co mo�emy osi�gn�� wi�ksz� jasno�� w naszych dysputach dotycz�cychobecnych problemów spo�ecznych i politycznych.Chc�c to zilustrowa�, wska�mykrótko na praktyczne znaczenie stwo�rzenia poprawnej i precyzyjnej analizyterminu takiego jak �pa�stwo".Niektórzy filozofowie, jak np.Hegel, byli pod silnym wra��eniem faktu, �epa�stwo jest czym� ró�nym od ka�dego indywiduum, które do� nale�y.Zauwa�a� on,�e pa�stwo mo�na opisa� jako �zaludnione", jednak by�oby nonsensem przypisywa�t� cech� indywidualnemu obywatelowi.Z faktu, i� pewne charakterystykiodnosz�ce si� do pa�stwa nie przy�s�uguj� jednostkom, Hegel wywnioskowa�, �epa�stwo jest od�r�bnym, oddzielnym bytem, który (je�li mo�na si� tak wyrazi�)istnieje sam w sobie.Stwierdzi� równie�, �e pa�stwo jest wa�niej�sze ni�indywidualni obywatele, poniewa� nie tylko jednoczy ich w pewn� swoist�kultur�, lecz tak�e dlatego, i� jego trwa�e istnienie gwarantuje trwa�o�� tejkultury nawet wówczas, gdyFilozofia polityczna Platona 95umieraj� poszczególni jej uczestnicy.Naturalnym dalszym kro�kiem by�agloryfikacja pa�stwa.Gloryfikacja ta zaowocowa�a filozofi� polityczn�, którejpraktyczne skutki da si� stre�ci� za pomoc� has�a �Deutschland uber alles"(Niemcy ponad wszys�tko).Filozofowie odrzucaj�cy koncepcj�, wedle którejpa�stwo jest wa�niejsze od obywatela, czyni� to cz�sto z tego powodu, �euwa�aj� powy�sz� analiz� pa�stwa za b��dn�.Wskazuj�, �e to, co nazywa si�pa�stwem, jest bytem fikcyjnym � jest to jedynie wygodny sposób mówienia ogrupach indywiduów powi�zanych w pewien sposób (poprzez �ycie na wspólnymterytorium, posiadanie tego samego rz�du, podporz�dkowanie pewnym prawom itd.).Nie ma zatem oddzielnie istniej�cej struktury zwanej pa�stwem, poza pewnymiindywiduami i ich wzajemnymi relacjami.A zatem gloryfikowanie pa�stwa kosz�temjego obywateli to po prostu przewrotna filozofia.Atak ten jest oczywi�cie�ci�le powi�zany z demokratycznym pogl�dem, wedle którego jednostka jestwa�niejsza od pa�stwa � w tym wzgl�dzie analiz� filozoficzn� mo�na uwa�a� zaposiadaj�c� wa�n� funkcj� pokazywania nam, i� pewien rodzaj rad (�Zgi� zaojczyzn�") mo�e by� b��dny, tzn.filozoficznie i logicznie nie do utrzymania.Poprzez analiz� poj�� takich, jak �pa�stwo" czy �niezbywalne prawa" filozofiapolityczna jawi si� jako pewna dyscyplina specjalna, której nie wolno w ca�o�cispro�wadza� do nauk spo�ecznych i etyki.Aby�my jednak pe�niej poj�li jejistot� i funkcje, zwró�my si� ku kilku s�ynnym teoriom politycznym i rozwa�myje [ Pobierz całość w formacie PDF ]

do ÂściÂągnięcia > pdf > download > pobieranie > ebook

Menu

Podobne