[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Byæ mo¿echodzi³o tu o ukrycie czegoœ przed Melkorem i jego nastêpcami.Melkor zna³jednak wiele66 J.R.R.Tolkien: Silmarillion.s.246.67 J.R.R.Tolkien: Wyprawa., s.122.68 Ibid., s.122-123.69 Ibid., s.123.70 J.R.R.Tolkien: Dwie Wie¿e., s.295.71 J.R.R.Tolkien: Silmarillion.s.61.tajemnic Valarów i równie¿ tajemnica Meliany mog³a mu nie byæ obca.A mo¿eValarowiepo prostu chcieli ukryæ przed œwiatem samowolê Meliany (lub swoj¹?) i niepowiedzieliwyraŸnie, jak i dlaczego sta³o siê to, co siê sta³o.Je¿eli Meliana przenios³a – bez wiedzy Valarów i wbrew ich woli – wspomnieniechlebai napoju na ziemiê, to czym siê kierowa³a? Nie mo¿emy wykluczyæ, i¿ powodowa³ani¹mi³oœæ do wszystkich Dzieci Iluvatara i mo¿e w ten sposób pragnê³a je uchroniæod ska¿eniai œmierci.Kto wie, mo¿e uzyska³a na to zgodê Jedynego i wype³ni³a tylko Jegopolecenienawet wbrew zazdrosnym Valarom (z takimi pogl¹dami spotykamy siê w niektórychzapisach – nie zaleca siê jednak ani ich lektury, ani nawet wymieniania nazwtych pieœni).Byæ mo¿e póŸniejsze lembasy wykonywano tylko wed³ug pradawnego przepisu,dostosowywanegojedynie do zmieniaj¹cych siê warunków, panuj¹cych na ziemi.Lembasy zachowa³yjednak wiele z pierwotnych cech, przynajmniej te, jakimi charakteryzowa³y siê wczasach Meliany.Wieœci o lembasach rzadko wykracza³y poza kr¹g Eldarów ipojawieniesiê wiatyku wœród ludzi (a nawet wytwarzanie go) mog³o mieæ ró¿ne przyczyny.Byæ mo¿eludzie uzyskali tê umiejêtnoœæ od samej Meliany, a mo¿e Iluvatar spe³ni³ sw¹obietnicêi znalaz³ sposób, aby przekazaæ ludziom chleb ³agodz¹cy pierwotny ciê¿ar DaruIluvatara.Pieœni na temat przekazania tego rodzaju pocieszenia s¹ ró¿ne.Chleb Valarów.Byæ mo¿e to o nim mówili mistycy chrzeœcijañscy, gdy u¿ywaliokreœleniapanis angelicus72.Mo¿emy siê jedynie domyœlaæ funkcji, jakie pe³ni³ on wVaIlinorze.Najprawdopodobniej pozwala³ Valarom na zachowanie sta³ej ³¹cznoœci z Eru,chroni³ich przed ska¿eniem pych¹ i zw¹tpieniem.Valarowie nigdy nie ujawniali tajemnicswychobrzêdów – mo¿e nie mieli zgody Jedynego, a mo¿e pamiêæ o tym nie przechowa³asiê.Je¿eli chleb Valarów by³ wa¿nym elementem ich mistycznych spotkañ, to czy wbiesiadachtych nie pojawia³ siê równie¿ legendarny miruvóre jako równorzêdny sk³adnikkreuj¹cyPe³niê Tajemnicy?73.72 Ze wszech miar s³usznym wydaje siê poszukiwanie odpowiedzi na wszelkiew¹tpliwoœcidotycz¹ce Valarów i Jedynego w krêgu muzyki.Wiemy doskonale, jak wielk¹ wagêprzekazuj¹cy nam historiê Amurów przywi¹zywali do opisów pieœni Iluvatara.Takwiêctrudne do zdefiniowania pojêcia przekazaæ mo¿e utwór muzyczny, a ryzykozafa³szowaniatreœci jest tu mniejsze ni¿ w przypadku przekazu s³ownego.Piêkne wyjaœnienie,czym jest„chleb Valarów”, znajdziemy we „Mszy uroczystej” Cesara Francka w czêœci „Panisangelicus”– choæ i innym utworom o podobnym charakterze nie mo¿na odmówiæ tejumiejêtnoœci.73 Zachowa³y siê tak¿e dokumenty, które œwiadcz¹, i¿ chleb móg³ pe³niæ w takichwieczerzachrolê drugorzêdn¹.Pisze o tym m.in.Chretien de Troyes w swym „Perceval ou leconte du Graal” (druga po³.XII w.).Pamiêtajmy jednak, ¿e opisuje onnajprawdopodobniejokres ju¿ po spe³nieniu obietnicy Jedynego.WyraŸniej mo¿na to zobaczyæ – aw³aœciwieus³yszeæ – w „Parsifalu” Ryszarda Wagnera (miarodajna wydaje siê tu szczególnieedycja z nagraniem utworu poprowadzonym przez G.Soltiego, zrealizowana jeszczeza¿ycia Profesora – DECCA 417 143-2).Byæ mo¿e koñcowe partie tego uroczystegomisteriumukazuj¹ nawet transfiguracjê pierwotnego miruvóre w p³yn czy substancjê bli¿sz¹ludzkiemu doœwiadczeniu i ludzkiej kondycji – nie jest jednak wykluczone, i¿transfiguracjata ma przebieg odwrotny.Niestety, dok³adnoœæ informacji przekazanych przez obuautorów (a zw³aszcza Wagnera, na co Profesor wielokrotnie zwraca³ uwagê) jestwysoceproblematyczna.Odnaleziony w Gdañsku Graal mia³ kszta³t kamiennej, doœæciê¿kiej misy,w której go³êbica sk³ada³a winne grono
[ Pobierz całość w formacie PDF ]