[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.„Bema pamiêci ¿a³obny rapsod”Rapsod - pieœñ o bohaterze.Utwór napisany po œmierci Józefa Bema (zmar³10.XII.1850 w Aleppo w Syrii).Obraz pogrzebu skonstruowa³ Norwid na wzórpogrzebów dawnych wodzów s³owiañskich, a miarê wierszow¹ wzorowa³ na antycznymheksametrze.Heksametr - w metryce antycznej: wers szeœciostopowy,- polski: wiersz wzorowany na heksametrze antycznym, wystêpuj¹cy w rozmaitychformach rytmicznych, u¿ywany najczêœciej w funkcji stylizowanej jako sygna³archaicznej epickoœci i powagi (np.w „Konradzie Wallenrodzie”: „Sk¹d Litwiniwracali ? Z nocnej wracali wycieczki.”).Norwid:„Czemu, cieniu, odje¿d¿asz, rêce za³amawszy na pancerz”Cytat (pod tytu³em): „Przysiêgê z³o¿on¹ ojcu po dzieñ dzisiejszy takzachowa³em.”(S³owa wodza kartagiñskiego - Hannibala (247 - 183 p.n.e.) do króla Antiocha oz³o¿onej na ¿¹danie ojca przysiêdze, ¿e nigdy nie pobrata siê z Rzymianami.)Dla Norwida postaæ Bema by³a wzorem bohaterstwa w wieku XIX.Wizja pogrzebu ³¹czy cechy pogrzebów dawnych wodzów germañskich i s³owiañskich.Ale wiersz ma g³Ã³wnie charakter paraboli (przypowieœæ - utwór o charakterzedydaktycznym przekazuj¹cy myœl moraln¹ przez przyk³ad, podobieñstwo, b¹dŸalegoriê.Odmiana ta, wzorowana na Biblii s³u¿y³a g³Ã³wnie homiletyce, popularnate¿ by³a w literaturze staropolskiej (np.u Piotra Skargi: „Kazania sejmowe”))Wed³ug J.W.Gomulickiego:zwrotkê V t³umaczy - „przyk³ad tak trudnej sytuacji historycznej, ¿e trzebabêdzie powróciæ, wzorem Bema, do przejœciowej walki orê¿nej”,- zwrotkê VI t³umaczy - „nie odnosi siê ju¿ do pogrzebu Bema, ale do potê¿nychi stale postêpuj¹cych korowodów, wzoruj¹cych siê na jego bohaterstwie irycerstwie bojowników wolnoœci, którzy - podobnie jak Jozue z Jerycha - zdobêd¹„ujête snem groby” (czyli niedojrza³e umys³owo i moralnie spo³eczeñstwo) nie zapomoc¹ orê¿a, ale za poœrednictwem cierpliwego i czêstego powtarzania >>ci¹gletych samych postêpowych hase³ spo³ecznych i politycznych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]