[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Gdzie jednak, nawszystkich egipskich bogów, kryje siê w takim razie tych 1500 PODZIEMNYCHkomnat, o których wspomina Herodot? Powiadaj¹ o mnie, ¿e mam bujn¹ fantazjê,potrafiê sobie nawet wyobraziæ bajkowy pa³ac z baœni tysi¹ca i jednej nocy,lecz jaki¿ nies³ychany nak³ad pracy tkwi w 1500 pomieszczeniach pod ziemi¹.Budowniczowie tuneli nie mieli wtedy do dyspozycji dynamitu ani nowoczesnychurz¹dzeñ wiertniczych.1500 pomieszczeñ pod ziemi¹ by³o przypuszczalnie bogatozdobionych i zaopatrzonych w reliefy oraz rzeŸby, w koñcu chodzi³o ni mniej, niwiêcej tylko o grobowce dwunastu królów.Czym oœwietlano 1500 podziemnychpomieszczeñ? Jaki system wentylacyjny zastosowano w czasie kucia? Jakimiwizerunkami i napisami ozdobione by³y œciany? Na jakiej g³êbokoœci znajdowa³ysiê sarkofagi dwunastu królów? Jakie przes³anie z dawno minionych czasów czekaw 1500 pomieszczeniach na odczytanie?Œwiêty Ozyrysie, przecie¿ ten labirynt powinien przyprawiæ ka¿dego egiptologa obezsenne noce! Bo gdzie¿ indziej na œwiecie mo¿na coœ takiego znaleŸæ? Nawetjeœli tych zaœwiadczonyeh przez Herodota 1500 podziemnych pomieszczeñ mia³obyju¿ dawno nie istnieæ, to przecie¿ powinno jakoœ daæ siê zlokalizowaæ ruinygigantycznego muru, fundamenty sal kolumnowych czy mo¿e poprzeczne belkipotê¿nych bram.Wtedy przecie¿ mo¿na by jakoœ odszukaæ tych 1500 pomieszszeñpod spodem.Od chwili, kiedy tak podekscytowa³a mnie relacja Herodota, bezprzerwy zadajê sobie pytanie, jak to ntoŸliwe, aby ¿aden archeolog nie podj¹³dot¹d próby odkrycia tego "podwunastnego" królewskiego grobowca? Sk¹d towzruszanie ramionami? Sk¹d obojêtnoœæ na podniecaj¹c¹ sensacjê?Kwestia wiary?Znam przyczyny tego p³yn¹cego z umys³owej inercji braku zainteresowania.Niektórzy archeologowie wymawiaj¹ siê tym, i¿ relacja Herodota jest ma³owiarygodna, wiêkszoœæ jednak zgodnie twierdzi, ¿e ten labirynt ju¿ dawnoodkryto.Wiele atramentu zu¿yto na pisanie o wiarygodnoœci Herodota.Istniej¹ nie tylkoparostronicowe referaciki, lecz tak¿e opas³e tomiska.Oczywiœcie ¿adnemuuczonemu, ktary nie zgadza siê z Herodotem, nie odmawiam szczerych chêci iuczciwoœci, lecz jednak ka¿da próba oceny Herodota i tak pozostaniesubiektywna, poniewa¿ ¿aden z nas nie mia³ okazji poznaæ go osobiœcie.Na tematjego charakteru mo¿emy wyci¹gaæ jedynie poœrednie wnioski.Czy by³ despotyczny?A mo¿e ³atwo wpada³ w z³oœæ? By³ ³agodny? Cichy s³uchacz pilnie wszystkozapisuj¹cy? W sporze uczonych "ojciec historii" przykrawany hywa do obrazupilnego zbieracza materia³Ã³w, przyjemnego narratora, na po³y wykszta³conegoamatora a nawet fantasty.Wychwala siê jego "znakomit¹ pamiêæ" i krytykuje"pewn¹ pró¿noœæ" [4].O ile niemiecki flozof, dr Wilhelm Spiegelberg powiada³jeszcze w roku 1926, i¿ Herodot przekaza³ nam treœci egipskich legend, tak jakje zas³ysza³ i w tym wzglêdzie "mo¿na mu w pe³ni zaufaæ" [1], o tyle annoDomini 1985 uczony Kimball Armayor dochodzi do wniosku, i¿ "wspomniany przezHerodota labirynt nigdy w rzeczywistej historii Egiptu nie istnia³" ("is out ofthe questions in the real world of Egyptian history") [5].Nieco przychylniej spogl¹da na dzie³o Herodota geograf Hanno Beck:"Poniewa¿ Herodot sam nie zna³ jêzyków ludów, które odwiedza³,nieuniknione jest, ¿e niekiedy zdarzaj¹ mu siê nieporozumienia, ¿e odczasu do czasu wkradaj¹ siê dojego dzie³a przesadne czy wrêcz b³êdneinformacje.Ogólnie jednak Herodot stara siê poddawaæ krytyceotrzymane informacje." [6]I wreszcie podsumowuj¹cy wniosek Friedricha Oertela, który jest autorem bagatoudokumentowanej pracy na temat wiarygodnoœci Herodota:"Wynika z tego, iŸ jeœli idzie o przedstawienie Dolnego Egiptu nie sposóbzarzuciæ Herodotowi braku wiarygodnoœci, wrêcz przeciwnie." [4]Po przestudiowaniu kilku przenikliwych dzie³ za i przeciw sta³o siê dla mniejasne, ¿e przyczyny negatywnej oceny zawsze wynikaj¹ z postawy pisz¹cych danedzie³o uczonych.Wychodzi siê bowiem od dzisiejszego stanu wiedzy.Poniewa¿ zaœto i owo DO DZIŒ nie zosta³o potwierdzone, Herodot musi byæ w b³êdzie.Có¿jednak znaczy nasz obecny stan wiedzy wobec 5000 lat historii? Chiñskieprzys³owie powiada: "Wszyscy ludzie s¹ m¹drzy: jedni przedtem, inni potem."Herodot nie wymyœ³i³ sobie labiryntu ze sztucznym jeziorem.W I w.prz.Chr.informowa³ o nim tak¿e Diodor Sycylijski (ks.I, rozdz.61.)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]