[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Panowa³w Polsce lat dwadzieœcia dziewiêæ.R.1173.MIECZYS£AW STARY.79Mieczys³aw Stary na stolicê Polsk¹ wybrany.Po zejœciu Boles³awa Kêdzierzawego, ksi¹¿êcia Polskiego i monarchy, Mieczys³awksi¹¿êWielkiej Polski i Pomorza, Kazimierz ksi¹¿ê Sandomierski, tudzie¿ Boles³aw,Mieczys³aw iKonrad ksi¹¿êta Szl¹zcy, z³o¿yli w Krakowie zjazd, w celu ustanowienia nowegoksi¹¿êcia ipana.A lubo panowie ziemi Krakowskiej z wszelk¹ starali siê o to usilnoœci¹,aby na rz¹dypañstwa nast¹pi³ Kazimierz ksi¹¿ê Sandomierski, gdy jednak¿e rada, i panowieWielkiejPolski, Szl¹ska, Pomorza i innych ziem Polskich, podnieœli g³osy za wyboremMieczys³awanazwanego Starym, ksi¹¿êcia Wielkiej Polski i Pomorza, Krakowianie przewadzeich ust¹piæmusieli.Zaczem Mieczys³aw, za zgod¹ powszechn¹ ksi¹¿¹t, pra³atów i panówPolskich,ksi¹¿êciem i monarch¹ Polskim og³oszony, obj¹³ rz¹dy pañstwa; zamek Krakowski,miasto iziemia Krakowska podda³y siê jego w³adzy.Nie chciano przyznaæ pierwszeñstwaKazimierzowi ksi¹¿êciu Sandomierskiemu przed Mieczys³awem ksi¹¿êciem, dlauniknieniamog¹cych zt¹d powstaæ nienawiœci i waœni.A nadto spodziewali siê wszyscy, ¿eMieczys³awStary panowaæ bêdzie roztropnie i sprawiedliwie, i rz¹dy swoje wielk¹ chwa³¹,uœwietni.Stefan król Wêgierski, zagro¿ony buntem i rokoszem w³asnego wojska, i w dzieñŒŒ.Gerwazego i Protazngo od licznej watahy Wêgrów napadniony, uciek³ do zamkuZeinplina,gdzie dnia jedenastego Kwietnia umar³.Nast¹pi³ po nim brat jego Bela, a synGejzy,wytêpiciel ³otrów i z³odziei.JANA D£UGOSZADZIEJÓW POLSKICHKSIÊGA SZÓSTA.Rok Pañski 1174.Mieczys³aw monarcha Polski, dum¹ uniesiony, zdro¿ne panowanie swoje wystêpkamioznacza.Po zgonie Boles³awa Kêdzierzawego, osadzony na tronie monarchicznym za zgod¹powszechn¹ i wyborem Mieczys³aw ksi¹¿ê Wielkopolski i Pomorski, nie ziœci³nadzieiPolaków, g³osz¹cych pochlebnie, ¿e pod jego rz¹dem i zwierzchnictwem po¿yj¹b³ogiegoszczêœcia i pokoju; wnet bowiem pocz¹tki swego panowania splami³ gwa³tami iokrucieñstwem.Jakkolwiek z lat m³odzieñczych œwieci³y w nim przymioty rzadkiejiprzedziwnej roztropnoœci, dla której uzyska³ przezwisko Starego, zbytnie jednakpowodzeniepodsyciwszy jego dumê, ob³¹ka³o umys³ i sprowadzi³o z drogi s³usznoœci isprawiedliwoœci.Mia³ rzeczony Mieczys³aw z powodu licznego potomstwa, jako ojciec piêciu synów,Ottona,Stefana, Boles³awa, Mieczys³awa i W³adys³awa, z których dwaj pierwsi urodzenibyli z córkikróla Wêgierskiego, trzej drudzy z siostry ciotecznej cesarza Fryderyka, ikilku córek wœwietne powydawanych domy, tudzie¿ dla znakomitych majêtnoœci i bogactw,wielk¹przewagê i wziêtoœæ.Jako¿ z s¹siedniemi ksi¹¿ety po³¹czy³ siê by³ licznemiwêz³ypowinowactwa, zaœlubiwszy jednê z córek Sobies³awowi ksi¹¿êciu Czeskiemu,drug¹ksi¹¿êciu Saskiemu, trzeci¹ Fryderykowi ksi¹¿êciu Lotaryngii, czwart¹ i pi¹t¹Bogus³awowiksi¹¿êciu Pomorskiemu i synowi jego Bogus³awowi.R.1174.MIECZYS£AW STARY.81Synom zaœ swoim, Ottonowi da³ w ma³¿eñstwo ksiê¿niczkê Halick¹, Boles³awowiksiê¿niczkê Pomorsk¹, W³adys³awowi córkê ksi¹¿êcia Rugii; dwaj inni synowieStefan iMieczys³aw w bez¿eñstwie pomarli.Temi i wielu innemi pomyœlnych losówuposa¿onydarami, miany by³ za najszczêœliwszego z ludzi.Nie dotrzyma³ atoli Mieczys³awobu tychrodzajów szczêœcia, prawego rozs¹dku i powodzenia; lecz nadu¿ywaj¹c darów odlosupo¿yczonych, gnêbi³ poddanych rozmaitemi wydzierstwy i wyrokami pe³nemi krzywdyizel¿ywoœci, do czego wiod³a go nie tylko osobista ku z³emu pochopnoœæ, ale inamowyprzewrotnych radców, a zw³aszcza Henryka z Kietlic, wsi le¿¹cej bliskoBudyszyna, którywszystkich jego czynów przewódzc¹ by³ i kierownikiem.Za b³ahe nawetprzewinienia, zazabicie niedŸwiedzia, ³ani, lub jakiejkolwiek zwierzyny leœnej, karano takrycerzy jako iwieœniaków, i bez ¿adnej litoœci maj¹tki ich przez urzêdników ksi¹¿êcychczêœci¹ na skarbmonarszy, czêœci¹ na korzyœæ osobist¹ rozrywano.A kiedy na takowe krzywdywynoszonoskargi do Mieczys³awa, on, albo je z pogard¹ odrzuca³, albo przed nieminiemi³oœciwie uszyzatyka³.Nic dla niego i onych zwolenników pañskich nie by³o œwiêtém, nicsluszném isprawiedliwém, nic godném zami³owania, krom pieniêdzy i datków.ZaniedbawszyczciBo¿ej, pogwa³ciwszy prawa Boskie i ludzkie, i zawichrzywszy nieprawoœci¹ taks¹dy swojejako i rz¹dy, wszystko do osobistego kierowa³ dobra i korzyœci, gorszym dalekookazuj¹c siêstarcem, ni¿ byl m³odzieñcem.Jako¿ wiek bynajmniej nie wp³yn¹³ na jegoulepszenie.£akomy wydzierca, w karaniu by³ okrutnikiem.I ¿aden z ksi¹¿¹t Polskich w owymczasiewiêcej jak on nie ucisn¹³ swego kraju, ani cbytrzejszych nie wymyœli³ œrodkówdo gnêbienialudzi niesprawiedliwém wydzierstwem.W³adys³awa króla Czeskiego cesarz pozbawia królewskiej godnoœci.Fryderyk cesarz zwo³awszy zjazd w Norymbergii, sêdziwego i równie wiekiem jaktrudamisko³atanego W³adys³awa króla Czeskiego, za namow¹ panów Czeskicb, którymprzykrzy³ysiê jego rz¹dy, z³o¿y³ z stolicy, a ksi¹¿êcia Czeskiego Sobies³awa, któregoW³adys³aw król,obawiaj¹c siê wzniecania przezeñ w Czechach rozruchów, przez lat szesnaœcietrzyma³ by³ wzamkniêciu, uwolniwszy z wiêzów osadzi³ na pañstwie; Czechy zaœ, aby przeciwniemuzuchwale nie wierzga³y, pozbawi³ zaszczytu królestwa.W³adys³aw król Czeski,nie œmiej¹cpozostaæ w Czechach obok Sobies³awa, którego by³ przez lat tyle wiêzi³ a nawetoœlepiæzamierza³, aby ten pamiêtny doznanej krzywdy nie szuka³ na nim zemsty,J.D³ugosz.Dzieje Polski.Ks.VI.1182 MIECZYS£AWSTARY.R.1175.ust¹pi³ do Niemiec, kêdy w cztery miesi¹ce zaraz dnia piêtnastego Styczniaumar³ i wMeissen (Miszen) pochowany zosta³.Syn równie¯ W³adys³awa króla Fryderyk, poœmierciojca, obawiaj¹c siê Sobies³awa, uda³ siê do cesarza Fryderyka na wygnanie.Tego¿ roku umar³ Sobies³aw ksi¹¿ê Pomorski, i w klasztorze Oliwie, którego samby³za³o¿ycielem, pochowany zosta³, zostawiwszy dwóch synów, Mszczuja i Sambora.Tomasz biskup Kantuaryjski, dzielny obroñca swobód koœcio³a, od Henryka królaAngielskiego na wygnanie skazany, wytrzymawszy je przez lat siedm, do koœcio³aswegopowróci³, ale od nasadzonych Anglików dnia 29 Grudnia we drzwiach koœcio³azamordowany, chwalebne poniós³ mêczeñstwo i za tê zwyciêzk¹ palmê w poczetniebianprzyjêty zosta³.Rok Pañski 1175.Gedeon biskup Krakowski napomina Mieczys³awa ksi¹iêcia aby srogie miarkowa³rz¹dy, aleMieczys³aw odrzuca jego przestrogi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]