[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Panowa�w Polsce lat dwadzie�cia dziewi��.R.1173.MIECZYS�AW STARY.79Mieczys�aw Stary na stolic� Polsk� wybrany.Po zej�ciu Boles�awa K�dzierzawego, ksi���cia Polskiego i monarchy, Mieczys�awksi���Wielkiej Polski i Pomorza, Kazimierz ksi��� Sandomierski, tudzie� Boles�aw,Mieczys�aw iKonrad ksi���ta Szl�zcy, z�o�yli w Krakowie zjazd, w celu ustanowienia nowegoksi���cia ipana.A lubo panowie ziemi Krakowskiej z wszelk� starali si� o to usilno�ci�,aby na rz�dypa�stwa nast�pi� Kazimierz ksi��� Sandomierski, gdy jednak�e rada, i panowieWielkiejPolski, Szl�ska, Pomorza i innych ziem Polskich, podnie�li g�osy za wyboremMieczys�awanazwanego Starym, ksi���cia Wielkiej Polski i Pomorza, Krakowianie przewadzeich ust�pi�musieli.Zaczem Mieczys�aw, za zgod� powszechn� ksi���t, pra�atów i panówPolskich,ksi���ciem i monarch� Polskim og�oszony, obj�� rz�dy pa�stwa; zamek Krakowski,miasto iziemia Krakowska podda�y si� jego w�adzy.Nie chciano przyzna� pierwsze�stwaKazimierzowi ksi���ciu Sandomierskiemu przed Mieczys�awem ksi���ciem, dlauniknieniamog�cych zt�d powsta� nienawi�ci i wa�ni.A nadto spodziewali si� wszyscy, �eMieczys�awStary panowa� b�dzie roztropnie i sprawiedliwie, i rz�dy swoje wielk� chwa��,u�wietni.Stefan król W�gierski, zagro�ony buntem i rokoszem w�asnego wojska, i w dzie�.Gerwazego i Protazngo od licznej watahy W�grów napadniony, uciek� do zamkuZeinplina,gdzie dnia jedenastego Kwietnia umar�.Nast�pi� po nim brat jego Bela, a synGejzy,wyt�piciel �otrów i z�odziei.JANA D�UGOSZADZIEJ�W POLSKICHKSI�GA SZ�STA.Rok Pa�ski 1174.Mieczys�aw monarcha Polski, dum� uniesiony, zdro�ne panowanie swoje wyst�pkamioznacza.Po zgonie Boles�awa K�dzierzawego, osadzony na tronie monarchicznym za zgod�powszechn� i wyborem Mieczys�aw ksi��� Wielkopolski i Pomorski, nie zi�ci�nadzieiPolaków, g�osz�cych pochlebnie, �e pod jego rz�dem i zwierzchnictwem po�yj�b�ogiegoszcz�cia i pokoju; wnet bowiem pocz�tki swego panowania splami� gwa�tami iokrucie�stwem.Jakkolwiek z lat m�odzie�czych �wieci�y w nim przymioty rzadkiejiprzedziwnej roztropno�ci, dla której uzyska� przezwisko Starego, zbytnie jednakpowodzeniepodsyciwszy jego dum�, ob��ka�o umys� i sprowadzi�o z drogi s�uszno�ci isprawiedliwo�ci.Mia� rzeczony Mieczys�aw z powodu licznego potomstwa, jako ojciec pi�ciu synów,Ottona,Stefana, Boles�awa, Mieczys�awa i W�adys�awa, z których dwaj pierwsi urodzenibyli z córkikróla W�gierskiego, trzej drudzy z siostry ciotecznej cesarza Fryderyka, ikilku córek w�wietne powydawanych domy, tudzie� dla znakomitych maj�tno�ci i bogactw,wielk�przewag� i wzi�to��.Jako� z s�siedniemi ksi��ety po��czy� si� by� licznemiw�z�ypowinowactwa, za�lubiwszy jedn� z córek Sobies�awowi ksi���ciu Czeskiemu,drug�ksi���ciu Saskiemu, trzeci� Fryderykowi ksi���ciu Lotaryngii, czwart� i pi�t�Bogus�awowiksi���ciu Pomorskiemu i synowi jego Bogus�awowi.R.1174.MIECZYS�AW STARY.81Synom za� swoim, Ottonowi da� w ma��e�stwo ksi�niczk� Halick�, Boles�awowiksi�niczk� Pomorsk�, W�adys�awowi córk� ksi���cia Rugii; dwaj inni synowieStefan iMieczys�aw w bez�e�stwie pomarli.Temi i wielu innemi pomy�lnych losówuposa�onydarami, miany by� za najszcz�liwszego z ludzi.Nie dotrzyma� atoli Mieczys�awobu tychrodzajów szcz�cia, prawego rozs�dku i powodzenia; lecz nadu�ywaj�c darów odlosupo�yczonych, gn�bi� poddanych rozmaitemi wydzierstwy i wyrokami pe�nemi krzywdyizel�ywo�ci, do czego wiod�a go nie tylko osobista ku z�emu pochopno��, ale inamowyprzewrotnych radców, a zw�aszcza Henryka z Kietlic, wsi le��cej bliskoBudyszyna, którywszystkich jego czynów przewódzc� by� i kierownikiem.Za b�ahe nawetprzewinienia, zazabicie nied�wiedzia, �ani, lub jakiejkolwiek zwierzyny le�nej, karano takrycerzy jako iwie�niaków, i bez �adnej lito�ci maj�tki ich przez urz�dników ksi���cychcz�ci� na skarbmonarszy, cz�ci� na korzy�� osobist� rozrywano.A kiedy na takowe krzywdywynoszonoskargi do Mieczys�awa, on, albo je z pogard� odrzuca�, albo przed nieminiemi�o�ciwie uszyzatyka�.Nic dla niego i onych zwolenników pa�skich nie by�o �wi�t�m, nicsluszn�m isprawiedliw�m, nic godn�m zami�owania, krom pieni�dzy i datków.ZaniedbawszyczciBo�ej, pogwa�ciwszy prawa Boskie i ludzkie, i zawichrzywszy nieprawo�ci� taks�dy swojejako i rz�dy, wszystko do osobistego kierowa� dobra i korzy�ci, gorszym dalekookazuj�c si�starcem, ni� byl m�odzie�cem.Jako� wiek bynajmniej nie wp�yn�� na jegoulepszenie.�akomy wydzierca, w karaniu by� okrutnikiem.I �aden z ksi���t Polskich w owymczasiewi�cej jak on nie ucisn�� swego kraju, ani cbytrzejszych nie wymy�li� �rodkówdo gn�bienialudzi niesprawiedliw�m wydzierstwem.W�adys�awa króla Czeskiego cesarz pozbawia królewskiej godno�ci.Fryderyk cesarz zwo�awszy zjazd w Norymbergii, s�dziwego i równie wiekiem jaktrudamisko�atanego W�adys�awa króla Czeskiego, za namow� panów Czeskicb, którymprzykrzy�ysi� jego rz�dy, z�o�y� z stolicy, a ksi���cia Czeskiego Sobies�awa, któregoW�adys�aw król,obawiaj�c si� wzniecania przeze� w Czechach rozruchów, przez lat szesna�cietrzyma� by� wzamkni�ciu, uwolniwszy z wi�zów osadzi� na pa�stwie; Czechy za�, aby przeciwniemuzuchwale nie wierzga�y, pozbawi� zaszczytu królestwa.W�adys�aw król Czeski,nie �miej�cpozosta� w Czechach obok Sobies�awa, którego by� przez lat tyle wi�zi� a naweto�lepi�zamierza�, aby ten pami�tny doznanej krzywdy nie szuka� na nim zemsty,J.D�ugosz.Dzieje Polski.Ks.VI.1182 MIECZYS�AWSTARY.R.1175.ust�pi� do Niemiec, k�dy w cztery miesi�ce zaraz dnia pi�tnastego Styczniaumar� i wMeissen (Miszen) pochowany zosta�.Syn równie� W�adys�awa króla Fryderyk, po�mierciojca, obawiaj�c si� Sobies�awa, uda� si� do cesarza Fryderyka na wygnanie.Tego� roku umar� Sobies�aw ksi��� Pomorski, i w klasztorze Oliwie, którego samby�za�o�ycielem, pochowany zosta�, zostawiwszy dwóch synów, Mszczuja i Sambora.Tomasz biskup Kantuaryjski, dzielny obro�ca swobód ko�cio�a, od Henryka królaAngielskiego na wygnanie skazany, wytrzymawszy je przez lat siedm, do ko�cio�aswegopowróci�, ale od nasadzonych Anglików dnia 29 Grudnia we drzwiach ko�cio�azamordowany, chwalebne poniós� m�cze�stwo i za t� zwyci�zk� palm� w poczetniebianprzyj�ty zosta�.Rok Pa�ski 1175.Gedeon biskup Krakowski napomina Mieczys�awa ksi�i�cia aby srogie miarkowa�rz�dy, aleMieczys�aw odrzuca jego przestrogi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]