RELA 19

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pogl�dy D.Friedlandera zyska�y mu wielu zwolenników, lecz w�a�ciwareforma rozpocz�a si� pó�niej.Reformatorzy zmniejszyli liczb� przepisówreligijnych.Do liturgii wprowadzili niemiecki obok hebrajskiego.K�adli te�nacisk na moraln� stron� judaizmu.Utrzymywali te�, �e naród �ydowski maspe�ni� wa�n� misj� dziejow�, która jednak nie polega na przy�pieszeniunadej�cia Mesjasza, ale na zapoznaniu �wiata z etycznymi warto�ciami Biblii ijudaizmu.Warunkiem jej spe�nienia mia�o by� pe�ne w��czenie si� �ydów do �yciakulturalnego i spo�ecznego narodów, w�ród których �yj�.Reformatorzy g�osili,�e judaizm jest tylko religi� i nie nale�y go uto�samia� z narodem.Jegowyznawcy mieli by� np.Francuzami, Niemcami, Polakami wyznania moj�eszowego.Reformatorzy utrzymywali te�, �e wiele nakazów zawartych w Biblii i Talmudziestraci�o swe znaczenie, inne za� nale�y przystosowa� do warunków wspó�czesnego�ycia.Niektórzy z nich odrzucali wiar� w przyj�cie Mesjasza maj�cegosprowadzi� �ydów do Palestyny i g�osili zasad�, �e �ydzi winni uzna� za sw�ojczyzn� kraje, w których przebywaj�.Abraham Geiger (1810-1874R), jeden zczo�owych przedstawicieli tego kierunku, usun�� nawet z liturgii wszelkiewzmianki o Syjonie, Mesjaszu i ofiarach.Inni zast�pili nawet przej�ciowonabo�e�stwo sobotnie nabo�e�stwem niedzielnym.Jeszcze w Xix wieku ruch ten spotka� si� z opozycj� w ko�ach ortodoksyjnegojudaizmu.Jej g�ównymi przedstawicielami byli Samson Rafael Hirsch (1808-1888R)broni�cy starego rytua�u i modlitw oraz uto�samienia religii z narodem, a tak�eZachariasz Frankel (1801-1875R), który sprzeciwia� si� usuni�ciu z liturgiiwzmianek o Syjonie i innych oraz wprowadzeniu do niej innych j�zyków.Przyczyni� si� on znacznie do odrodzenia judaizmu ortodoksyjnego.Post�pyreformy zosta�y zatrzymane przez konferencj� we Wroc�awiu w 1846 roku.Potemjej centrum przenios�o si� do Stanów Zjednoczonych.Po�rednie stanowiskopomi�dzy ortodoksj� i reform� zaj�� kierunek zwany konserwatywnym, któregog�ówny inicjator, Salomon Schechter (1830-1915R), dzia�a� w Anglii, g�osz�cpotrzeb� utrwalenia �ydowskiej tradycji i kultury.Przyjmowa� on wprzeciwie�stwie do reformy ca�� tradycj� rabiniczn�, któr� w przeciwie�stwie doortodoksji pozwala� interpretowa� odpowiednio do potrzeby chwili.W drugiej po�owie ubieg�ego stulecia oraz w pierwszej po�owie obecnego wiekudokona�y si� znaczne przemiany wewn�trz judaizmu oraz w jego rozk�adziegeograficznym.W wyniku licznej emigracji powsta� wielki i pr�ny o�rodek tejreligii w Stanach Zjednoczonych.Ludobójczy hitleryzm zlikwidowa� wielkiecentra judaizmu aszkenazyjskiego w Europie �rodkowej i Wschodniej, a tak�esefardyjskiego w krajach ba�ka�skich i we W�oszech.Jednocze�nie, wskutekmasowej imigracji do Palestyny i proklamowania tam w 1948 roku �ydowskiegopa�stwa Izrael, powsta� w tym kraju nowy, wa�ny o�rodek judaizmu.W pa�stwieIzrael, mimo �e formalnie stwierdza si�, �e jest ono pa�stwem �wieckim, judaizmjako religia wi�kszo�ci jego mieszka�ców jest praktycznie religi� panuj�c�.Sobota jest dniem tygodniowego wypoczynku.W tym dniu ustaje wszelka publicznakomunikacja.Autobusy i poci�gi nie je�d��, samoloty nie startuj�, w portachnie roz�adowuje si� �adnego statku, ani �adne statki nie wp�ywaj�.Przestrzegasi� �ci�le biblijnych i talmudycznych praw i przepisów pokarmowych w wojsku i winstytucjach pa�stwowych.Cywilne prawa osobiste (ma��e�stwo, rozwód) podlegaj�wy��cznie jurysdykcji s�dów rabinackich i stosuj� si� do �ydowskiej tradycji.Ludno�� nie�ydowska podlega w�asnym s�dom religijnym.Dotychczas w pa�stwie tymnie mo�na zawiera� �lubów cywilnych.W szko�ach pa�stwowych naucza si� religii.W Izraelu dzia�a ponad 160 kolegiów talmudycznych, a tak�e jeden uniwersytetreligijny w Ramat Gan pod Tel Awiwem [ Pobierz całość w formacie PDF ]

do ÂściÂągnięcia > pdf > download > pobieranie > ebook

Menu

Podobne