[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.S³owa jêzyka, te które odnaleŸæ mo¿na ws³owniku , odnosz¹ siê do obiektów i sytuacji spostrzeganych powtarzalnie(czêsto).Struktura neuronalna, rozpoznaj¹ca pewne s³owo wymówione, czynapisane ma zapewne po³¹czenie asocjacyjne z integratorem pamiêtaj¹cym obraztakiego, czêsto doœwiadczanego , znanego obiektu, a wiêcz integratorem oznaczanym na rys.19 lini¹ ci¹g³¹.Do integratorów tworz¹cychliniê ¿yciorysow¹, nie ma wiêc dostêpu poprzez pojedyncze s³owo.Aby takie ¿ywewyobra¿enie wywo³aæ trzeba podaæ pe³ne zdanie , zawieraj¹ce jakieœ okreœleniemiejsca (odcinka) linii ¿yciorysowej np.: "mój ostatni wyjazd za granicê" lub"najwiêksza przygoda moich ostatnich wakacji".Wydaje siê wiêc, ¿e abstrakcyjny twór, jakim jest wprowadzone tutaj pojecie "linii ¿yciorysowej" ma niejako fizyczny odpowiednik.Jest nim ci¹g utworzonychpo³¹czeñ aktualnych pomiêdzy pêtlami indeksuj¹cymi neuronów zwojów hipokampaalokowanymi sukcesywnie.Po³¹czenia te ³¹cz¹ ogniwa danych niejako najbardziejosobistych.Ów ³añcuch (zbiór) integratorów wyró¿nia siê wiêc w³aœnie owaunikalnoœci¹ wzglêdem struktur hierarchicznych, integruj¹cych dane w pewnymsensie "zwyk³e", bo oznaczone , uznanym spo³ecznie kodem jêzykowym.Tenistniej¹cy, jak s¹dzê, ³añcuch pêtli indeksuj¹cych jest uporz¹dkowanylinearnie.Kierunek od przesz³oœci ku przysz³oœci zapewne wyró¿nia siê jakimiœodmiennoœciami biochemicznymi i elektrofizjologicznymi.Byæ mo¿e ta w³aœnielinearna struktura, uporz¹dkowana od przesz³oœci ku chwili obecnej, jestneurofizjologicznym pod³o¿em sposobu postrzegania czasu, w³aœnie jakoukierunkowanego, nieodwracalnego wektora ze strza³k¹ skierowan¹ kuprzysz³oœci.Argumenty kliniczne : Przedstawiona hipoteza mechanizmów orientacji w czasiemo¿e byæ poddawana próbom falsyfikacji.Eksperymenty testuj¹ce jej prawdziwoœæpolega³yby na subtelnych, wybiórczych uszkodzeniach zwojów tworz¹cych pêtleindeksuj¹ce i obserwowaniu powsta³ych zaburzeñ orientacji w czasie.Tak siêsk³ada, ¿e ogniskowe uszkodzenia mózgu rzadko dotycz¹ hipokampa.Istniej¹jednak nieliczne opisy kazuistyczne chorych, które przemawiaj¹ za przedstawion¹hipotez¹.O jednym z takich chorych wspomnia³ R.Podhorecki w swym artykule"Nowe dane o pamiêci" [17].Pisze on tam, ¿e chory, któremu usuniêto czêœæstruktur hipokampa "by³.pozbawiony œwiadomoœci up³ywaj¹cego czasu i by³przekonany, ¿e ma ci¹gle tyle lat ile w dniu operacji".Argument i wniosek egzystencjonalny : Ludzie znaj¹ cenê i wagê prze¿yæca³kowicie nowych.S¹ sk³onni walczyæ o nie.St¹d zwyczaj wyjazdów na urlop,starania o wycieczki zagraniczne, oraz ró¿ne barwne strategie ¿ycia.Przyk³adówmno¿yæ nie trzeba.Ludzie wiedz¹, ¿e tylko prze¿ycia ca³kowicie nowe, wyd³u¿aj¹liniê ¿yciorysow¹.Prze¿ycie dnia, tygodnia a nawet ca³ych miesiêcy na odbieraniu tylko znanychobrazów , wys³uchiwaniu znanych tematów rozmów i stereotypowych dzia³añ niepozostawia œladu w pamiêci.Powoduje to opisany mechanizm neurofizjologiczny.To biologizuj¹ce stwierdzenie mo¿e siê wydawaæ smutne.Pesymizm egzystencjalnyumniejsza jednak rozwa¿anie mechanizmów neurofizjologicznych orientacji wprzestrzeni.# Wyobra¿enia obiektów nieistniej¹cych i orientacja w przestrzeni.Niedawno zaproponowano tzw.atrybutowy model pamiêci [21].W œwietle tejteorii obraz pewnego obiektu jest scalany jedno-czasowo w ró¿nych strukturachokreœlaj¹cych pewne jego atrybuty (cechy) o czym wspomninaliœmy ju¿ wy¿ej.Oweatrybuty to tzw."cognitive maps", którymi s¹ scenariusze (scripts),umiejêtnoœci (skill), plany dzia³añ (scheems) i s¹dy samooceniaj¹ce iwartoœciuj¹ce emocjonalnie (moods).Proszê jednak zauwa¿yæ ¿e prezentowana tu teoria podkreœla ponadto zasadniczeznaczenie "odnotowywania" tzw.œcie¿ki ¿yciorysowej.Wydaje siê wiêc ¿e mózg cz³owieka , wykorzystuj¹c owe "high order cognitivemaps" wytwarza natychmiast, niejako samoczynnie wyobra¿enia wzorców mo¿liwych awiêc wyobra¿enia obiektów nigdy nie spostrzeganych.Po prostu posiadane , wyobra¿alne elementy s¹ przekszta³cane przez dostêpneoperacje wyobra¿eniowe takie jak powiêkszanie, przemieszczanie, rotacja orazsk³adane w wiêksze ca³oœci.Powstaj¹ w ten sposób "modele", czyli wyobra¿eniaobiektów nigdy nie widzianych lecz testowanych wyobra¿eniowo co do sensownoœci(zbornoœci) konstrukcyjnej.Kszta³cenie wytwarza ich wiele, inne s¹ rezultatemtwórczoœci w³asnej.Wyobra¿enia "ekstrapolacji otoczenia" kiedyœ poznanego uzupe³niaj¹ owe "modeleteoretyczne"
[ Pobierz całość w formacie PDF ]